دریای خزر بزرگترین دریاچه جهان است که در شمال ایران و جنوب روسیه قرار گرفته است. سواحل این دریا با 5 کشور ایران، روسیه، آذربایجان، ترکمنستان و قزاقستان ارتباط دارد.
در گذشته این دریا بخشی از دریای تتیس بوده است که نقطه اتصال اقیانوس اطلس به اقیانوس آرام می شده است. در حدود 60 میلیون سال پیش راه دریای خزر به این دو اقیانوس بسته شد.
دریای خزر در قسمت شمالی دارای عمقی کمتر از 5 متر است و حدود 130 رودخانه به این دریا می ریزند. رود ولگا به عنوان بزرگترین رود، سالانه 241 کیلومتر مربع آب را وارد دریای خزر می کند. همچنین این دریا محل مناسبی برای رشد انواع جانوران آبزی و گیاهان مختلف می باشد.
این دریا منبع غنی از ارزشمندترین ماهی های جهان است. در سواحل جنوبی دریای خزر بیشتر از 78 گونه و 48 زیر گونه از 17 خانواده مختلف شناسایی شده است. ماهی خاویار دریای خزر بسیار شهرت دارد و 90 درصد خاویار دنیا نیز از همین دریا استخراج می شود.
در این مقاله برای آشنایی بیشتر شما با طبیعت دریای خزر به معرفی انواع ماهی های موجود در آن می پردازیم. مطالعه این مقاله به شما برای انتخاب ماهی مورد نیاز مصرف روزانه کمک زیادی می کند.
ماهی های موجود در دریای خزر
ماهی سفید و ازون برون از جمله معروف ترین ماهی های دریای خزر هستند. تنوع این دو ماهی در بازار ماهی رشت و لنگرود بسیار زیاد است. بطورکلی 120 گونه متنوع از ماهی در دریای خزر تا امروز شناسایی شده است.
در دریای خزر ماهی خاویار، ماهی آزاد، ماهی خار، پنج گونه شاه ماهی، سیف دریایی، گربه ماهی، ماهی کپور، ماهی امول و ... زیست می کنند.
همچنین تاسماهی، فیل ماهی، ماهی سوف، ماهی ماش و ... در این دریا یافت می شوند. بخش عظیمی از ماهیان دریای خزر را در انواع آب شیرین تشکیل می دهند که به انواع کپور ماهیان، سوف ماهیان و تاس ماهیان نام گذاری شده اند.
انواع ماهی های دریای خزر
در ادامه به بررسی چند نوع از ماهیان معروف دریای خزر می پردازیم.
• ماهی کپور
ماهی کپور دوکی شکل و پهن است که رنگ طلایی متمایل به قهوه ای دارد. این ماهی دارای فلس های درشت می باشد. ماهی کپور از مرداب تغذیه می کند و به همین علت ممکن است طعم ناخوشایندی داشته باشد. با قرار دادن این ماهی به مدت یک ساعت در آب سرد با سرکه درون یخچال می توان آن را طعم دار کرد.
• ماهی سفید
ماهی سفید به شکل دوک و با فلس های نقره ای روشن و سربی است. این ماهی دمی دو شاخه با گوشتی سفید دارد. ماهی سفید به صورت دریایی و پرورشی در بازار عرضه می شود که نوع دریایی آن مرغوب تر است.
این ماهی از بهترین ماهی های دریای شمال است ولی دارای استخوان های ریز زیادی می باشد که باعث زحمت در هنگام خوردن می شود.
• ماهی آزاد
مرغوب ترین نوع ماهی در جهان، ماهی آزاد است که به ماهی سالمون و سامن هم شهرت دارد. این ماهی دارای بدنی کشیده و دوکی شکل است که پوشش نقره ای روشن و خال سیاه دارد.
این ماهی سفید یا نارنجی رنگ است که خاویاری بسیار درشت با رنگ قرمز بلوری دارد. فیله ماهی آزاد را معمولا با روش دودی طعم دار کرده و به همراه نان سفید و کره مصرف می کنند.
ماهی آزاد در حال حاضر به دلیل نایاب شدن دارای قیمت زیادی است.
• ماهی کیلکا
ماهی کیلکا از خانواده شک ماهیان یا هرنیگ ها می باشد. این ماهی را به صورت محدود صید می کنند و به سه صورت منجمد، دودی و کنسروی در بازار عرضه می کنند. ماهی کیلکا از آب های جنوبی دریای خزر و در کشور روسیه صید می شود.
• اردک ماهی
اردک ماهی از طریق آب رودخانه ها وارد دریا می شود. دارای پوزه ای کشیده، دهانی بزرگ و دندان هایی قوی است. همچنین فلس های ریز خاکستری و زیتونی دارد. اردک ماهی را به دو روش کبابی و سرخ شده مصرف می کنند.
این نوع ماهی گوشتخوار است و از ماهی های کوچکتر تغذیه می کند. به همین دلیل چندان ماهی محبوبی برای مصرف نیست.
• ماهی قزل آلا
ماهی قزل آلا دارای پوستی خال دار و اندازه کوچک است که در آب های دریای خزر و رودخانه ها زیست می کند. نوعی از این ماهی که دارای خال قرمز است، مرغوب تر می باشد.
• ماهی سوف
ماهی سوف پس از ماهی سفید به عنوان دومین ماهی محبوب به حساب می آید. این ماهی دوکی شکل همراه با پوزه باریک، فلس های ریز نقره ای و بدون خار است. گوشت ماهی سوف دارای رنگی سفید و نرم می باشد و از پرفروش ترین ماهی های دریای خزر است.
• ماهی کولی
ماهی کولی دارای اندازه کوچک همراه با فلس های ریز نقره ای است. این ماهی را به صورت سرخ کرده و یا کبابی مصرف می کنند.
کاس، کولی، سیاه کولی و شاه کولی از انواع این ماهی به شمار می آیند.
• ماهی کفال
ماهی کفال به شکل دوک همراه با پوزه تیز نقره ای و فلس های درشت می باشد. گوشت این ماهی سفید رنگ و سفت است.
ماهی کفال را پس از دودی کردن به صورت کبابی با نارنج و لیمو و یا سرخ شده مصرف می کنند.
• ماهی ازون بزون با خاویار
ماهی اوزون بزون با خاویار دارای بدنی کشیده و همراه با پوزه ای دراز و باریک است. در قسمت پشت و پهلو دارای رنگ تیره و در قسمت شکم دارای رنگی روشن است.
بلوگا استروژن، آسترا استروژن و سوروگا استروژن سه نوع ماهی دارای خاویار موجود در دریا خزر هستند.
ماهی خاویار در خالص ترین آب های دریای خزر زیست می کند. این نوع ماهی گران ترین ماهی دریای خزر است و هر چقدر تخم ماهی خاویار سبک و لطیف تر باشد از قیمت بیشتری برخوردار است. رنگ و مزه ماهی خاویار با سنش مرتبط است. هر چقدر ماهی خاویار سن بیشتری داشته باشد در نتیجه ارزش بالاتری دارد.
• ماهی سیم
ماهی سیم کتابی شکل و همراه با فلس های متوسط نقره ای درخشان است. این ماهی دارای گوشت چرب با خارهای ریز فراوان است که از طریق رودخانه ها وارد آب دریا می شود.
• شک ماهی یا هرنیگ
از ماهی های موجود در اقیانوس ها و دریاها می باشد. این نوع ماهی به صورت گله ای در دریاها یافت می شوند و دارای قیمت پایینی هستند. فلس شک ماهی ها به سادگی جدا می شود و بهترین نوع این ماهیان در اواسط تابستان تا پاییز صید می شود.
• ماهی کلمه یا کولمه
این نوع ماهی دارای اندازه کوچکی است و فلس آن به فلس ماهی کپور شباهت دارد و تیره رنگ می باشد. ماهی کولمه را به صورت کبابی و یا سرخ شده مصرف می کنند.
در این مقاله به بررسی تعدادی از ماهیان موجود در دریای خزر پرداختیم. مصرف ماهی به دلیل خواص بیشمارش به صورت منظم در هفته توصیه می شود. از طریق آشنایی با انواع ماهی ها می توانید ماهی مورد نیاز برای مصرف خود را از فروشگاه میسومارکت انتخاب کنید.